به گزارش خبرگزاری حوزه، سخنان وسیره اهل بیت (ع) از جمله سخنان نورانی امام صادق (ع) که پایه و اساس بسیاری از علوم وآگاهی های بشری است که تاثیر زیادی در پیشرفت تمدن اسلامی وتمدنهای دیگر داشته است ، دراینجا نمونه هایی از سخنان زیبا ودرس آموز وسیره حضرت آورده می شود .
ولادت
ششمین اختر فروزنده آسمان ولایت حضرت جعفر بن محمّد الصادق(ع) در روز جمعه هفدهم ماه ربیع الاول سال ۸۳ هجری در مدینه منوره دیده به جهان گشود.
در دامن رسالت
امام صادق(ع) در دامن رسالت و مرکز وحی تولّد یافت و رشد کردند و بخشی از دوران زندگی خود را تحت توجهات و عنایات جدّ بزرگوار خود امام زین العابدین(ع) و پدر عزیز خویش امام باقر(ع) سپری کردند.
ادامه فعالیت علمی و فرهنگی پدر
امام صادق(ع) با توجه به فرصت مناسب سیاسی و نیاز شدید جامعه، نهضت علمی و فرهنگی پدرشان امام باقر(ع) را دنبال کردند و حوزه وسیع علمی و دانشگاه بزرگی را به وجود آوردند و در رشتههای مختلف علوم عقلی و نقلی شاگردان بزرگ و برجستهای همچون هشام بن حکم، محمّد بن مسلم، ابان بن تغلب و هشام بن سالم را تربیت کرد.
الف) گزیده ای از سخنان :
۱. پرهیز از به رخ کشیدن نیکی «اگر به کسی احسان نمودی مبادا آن نیکوکاری را با منّت بسیار و به رخ کشیدن تباه سازی».
۲. وحدت و دوری از کینه وتفرقه «از ستیزهجویی بپرهیز، زیرا عملت را از بین میبرد.»
۳. دعا و جایگاه آن : بسیار دعا کنید! چون خداوند، بندگانی را که دست نیاز بسوی او برمیدارند و بدرگاهش دعا میکنند، دوست دارد.»
۴. اسباب محبت :
«سه چیز محبت آور است: ۱ ـ دینداری ۲ ـ فروتنی ۳ ـ بخشش.»
«سه چیز کینه آور است: ۱ ـ نفاق ۲ ـ خودبینی.»
- آسیب های شخصیت
«سه خصلت قدر و منزلت فرد را پایین میآورد: ۱ ـ حسادت ۲ ـ سخنچینی ۳ ـ سبک مغزی (نادانی).»
- آسیب های تند خویی وغرور:
«اگر خواهان احترامی نرمخو باش و اگر خواهان اهانتی تندخو باش.» «هیچ جهلی زیانبارتر از خودپسندی نیست.»
- پرهیز از عیب جویی:
«سودمندترین چیزها برای آدمی توجه به عیوب خود پیش از پرداختن به عیوب مردم است.»
- مومن در دنیا:
«فرد مؤمن در سرای دنیا بیگانه و غریب است، نه از خواری آن بیتابی کند و نه در کسب عِزتش با دنیاپرستان رقابت نماید.»
امام صادق(ع) در جواب این سؤال که راه آسودگی کجاست؟ فرمود: «در مخالفت هوا و هوس».
- وقار :
راه رفتن با شتاب و عجله از بین برنده وقار مؤمن است.»
ب) گزیده هایی از سیره
- کمک به مستمندان
از تعالیم اسلامی و سیره اولیاء استفاده میشود که پس از عمل به واجبات، بالاترین وسیله برای تقرب به خداوند متعال کمک به نیازمندان و مستمندان است. امام صادق به سفیان میفرمایند: «بر تو باد که به خاطر خداوند خیرخواه بندگان او باشی و بدان که خدا را با کاری بهتر از این دیدار نخواهی کرد».
- سفارش به نماز
معمولاً به هنگام مرگ، انسان مهمترین چیزهایی را که فکر میکند فرزندان و بستگانش و حتی جامعهاش نیاز دارد مطرح میسازد. شاید برای افراد عادی مهمترین دلمشغولی به هنگام مرگ امور مالی باشد. از اینرو همه یا بخش عمدهای از وصیت و سفارشهای خود را به آن اختصاص میدهند. ولی امام صادق(ع) دغدغههای مهمتری دارند. حضرت در آخرین لحظات عمر خویش فرمودند: خویشاوندان مرا جمع کنید. پس از آن که جمع شدند حضرت به آنها نگریستند و فرمودند: «شفاعت ما به کسی نمیرسد که نماز را سبک بدارد.»
- منادی صلح و مهرورزی
امام صادق(ع) نسبت به اختلاف و دشمنی بین مسلمانان حساس بودند و مؤمنان را دعوت به همدلی، دوستی و محبت نسبت به یکدیگر میکردند. تا حدی این مسئله در نظر ایشان اهمیت داشت که بودجه مخصوصی برای این کار اختصاص داده بودند. مفضل که از یاران امام صادق(ع) است پس از اینکه با پرداخت چهارصد درهم بین دو نفر صلح برقرار کرد میگوید: امام صادق(ع) به من دستور داده است که هرگاه بین دو نفر از شیعیان ما اختلاف و مشاجرهای پیش آید، با پول خود حضرت بین آنها صلح و صفا ایجاد کنم.
- سیره هر روزه امام صادق(ع)
عادت هر روزه امام صادق(ع) آن بود که پس از به جا آوردن نماز عشاء و گذشت پاسی از شب، به خانه نیازمندان شهر مدینه میرفتند و بدون آن که آنها ایشان را بشناسند، غذا و پول به ایشان میدادند. تنها هنگامی که امام(ع) از دنیا رفتند، همه دانستند که آن مرد بخشنده امام صادق(ع) بوده است.[۱]
- برآوردن نیاز مؤمنان
یکی از یاران امام صادق علیهالسلام میگوید: در مسجدالحرام، یکی از دوستانم از من دو دینار وام تقاضا کرد. به او وعده دادم که پس از انجام طواف اقدام کنم. هنوز طوافم به پایان نرسیده بود که امام صادق علیهالسلام وارد طواف شد و دست برشانهام نهاد و هر دو به طواف پرداختیم. طواف من به پایان رسید، ولی به دلیل همراهی با امام، باز هم به طواف ادامه دادم. آن مرد که در کناری نشسته بود و امام صادق علیهالسلام را نمیشناخت، به خیال اینکه من در کار او مسامحه میکنم هر بار که از مقابلش عبور میکردم با دست اشاره و مطلب خود را یادآوری میکرد. حضرت از من پرسید: چرا این مرد به تو اشاره میکند؟ ماجرا را گفتم. در این حال امام بدون لحظهای تأمل دست از شانهام برداشت و فرمود: «برو حاجت او را برآور». روز دیگر که به مجلس امام رفتم، آن حضرت فرمود: «تلاش برای برآوردن نیاز مؤمن، نزد من محبوبتر از آن است که هزار نفر را در راه خدا بسیج کنم».
- رساله «توحید مفضّل»
«توحید مفضّل» حاوی مطالب سودمندی در مورد خلقت انسان و جهان و اثبات وجود خدای متعال و علم و قدرت و حکمت اوست که امام صادق(ع) برای یکی از شاگردان معروفشان به نام «مفضل بن عمر» بیان فرمودهاند.
پی نوشت:
[۱] . بر گرفته از: بحارالانوار ؛ امام صادق ومذاهب اربعه ، اصول کافی ، زندگانی چهارده معصوم
